Y Pwyllgor Deisebau

Petitions Committee

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bae Caerdydd / Cardiff Bay

Caerdydd / Cardiff  CF99 1NA

 

 

26 Ionawr 2012

Annwyl Syr / Madam

 

Mae’r ddeiseb a ganlyn wedi dod i law Pwyllgor Deisebau Cynulliad Cenedlaethol Cymru:

 

‘Rydym ni, y rhai sydd wedi llofnodi isod, yn galw ar Gynulliad Cenedlaethol

Cymru i annog Llywodraeth Cymru i sicrhau bod y GIG yn darparu gwasanaeth gwell i bobl â nam ar eu clyw.

 

Os bydd unigolyn byddar am gysylltu â’i feddyg teulu i wneud apwyntiad, ni

fydd yn gallu gwneud hynny gan nad yw meddygfeydd yn cynnig gwasanaeth

tecstio ar gyfer ffonau symudol. (Mae’r mwyafrif o bobl â nam ar eu clyw yn

defnyddio ffonau symudol yn hytrach na ffonau testun). Pan fyddant yn cael

llythyr oddi wrth y bwrdd iechyd yn gofyn iddynt wneud apwyntiad ag

arbenigwr dros y ffôn, ni fyddant yn gallu gwneud hynny gan nad oes

cyfleusterau ar gael iddynt. Pan fyddant yn mynd i’r ysbyty ar gyfer

apwyntiad, nid oes gwasanaeth dolen sain ar gael a fyddai’n galluogi iddynt

glywed ac ateb cwestiynau. Dywedir ei bod yn bosibl trefnu bod cyfieithydd

ar gael. Rydym wedi ceisio sicrhau mynediad i’r math hwn o wasanaeth, ond

mae ein hymdrechion wedi bod yn ofer. Pan fydd pobl â nam ar eu clyw

mewn ysbyty neu feddygfa, ni fyddant yn gallu clywed eu henwau’n cael eu

galw, ac nid oes negesfyrddau ar gael i roi gwybod iddynt pan fydd y

meddyg yn barod i’w gweld. Ni fydd staff yn siarad â chleifion â nam ar eu

clyw oddeutu 99.99% o’r amser. Yn hytrach, byddant yn siarad â’r

cyfieithydd. Mae diffyg ymwybyddiaeth am fyddardod yn broblem. Gan mai

iaith arwyddion yw iaith gyntaf pobl â nam ar eu clyw, mae Saesneg yn iaith

estron iddynt, ac mae’r Saesneg a ddefnyddir gan berson â nam ar ei glyw yn

iaith sylfaenol. Byddai rhoi’r newidiadau hyn ar waith yn helpu’r GIG i fodloni

ei thargedau. Er enghraifft, byddai’n cwtogi amseroedd ymgynghoriadau ac

yn arwain at ddiagnosau mwy cywir. Byddai’n helpu pobl â nam ar eu clyw

gyda’u hannibyniaeth ac yn sicrhau preifatrwydd iddynt pan fyddant yn

siarad â doctor neu nyrs. Mae gan fanciau a swyddfeydd post y

 

 

 

 

gwasanaethau hyn, felly pam nad ydynt ar gael yn y GIG?

 

Cwestiynau y byddwch efallai’n dymuno’u hystyried wrth ymateb

 

  1. A ydych chi, neu rywun rydych yn eu hadnabod, wedi cael problemau fel y rheini sydd wedi’u disgrifio yn y ddeiseb? Os felly, efallai y gallwch roi amlinelliad inni o’r hyn a ddigwyddodd.
  2. Beth sy’n rhwystro darparu cyfleusterau fel gwasanaethau testun symudol, systemau dolen, byrddau gweld a chyfieithwyr yn y GIG?
  3. Yn eich barn chi, a fyddai darparu’r cyfleusterau hyn yn datrys y problemau sydd wedi’u hamlinellu yn y ddeiseb, neu a ddylai rhywbeth arall gael ei wneud?

 

Hoffem glywed safbwyntiau unigolion, grwpiau a chyrff ar destun y ddeiseb hon. Caiff y safbwyntiau hyn eu defnyddio’n dystiolaeth gan y Pwyllgor Deisebau wrth iddo ystyried y ddeiseb, a byddant yn cael eu trosglwyddo hefyd i Grŵp Trawsbleidiol y Cynulliad Cenedlaethol ar Faterion yn Ymwneud â Phobl Fyddar i gael eu hystyried.  


Os hoffech gyflwyno tystiolaeth, byddem yn ddiolchgar pe gallech wneud hynny erbyn 8 Mawrth 2012. Mae canllawiau ar gyflwyno tystiolaeth wedi eu hatodi.

 

Byddem yn ddiolchgar pe baech yn rhannu’r cais hwn gyda phobl eraill sydd â diddordeb neu, pan fydd hynny’n briodol, gydag unrhyw rai o’ch aelodau sefydliadol.


Yn gywir

Abigail Phillips
Clerc y Pwyllgor Deisebau

 

 

Cyngor ar gyflwyno tystiolaeth

–      Gall y Pwyllgor alw ar y rheini sydd wedi cyflwyno tystiolaeth ysgrifenedig i ategu’r dystiolaeth honno drwy gyflwyno tystiolaeth lafar gerbron y Pwyllgor. Nodwch yn eich ymateb a ydych yn fodlon rhoi tystiolaeth lafar.

–      Dylai tystion fod yn ymwybodol y caiff unrhyw dystiolaeth ysgrifenedig a gyflwynir i’r Pwyllgor ei thrin fel eiddo’r Pwyllgor. Bydd tystiolaeth ysgrifenedig yn cael ei chyhoeddi ar wefan y Pwyllgor, a gall rhannau o’r dystiolaeth hon gael eu cynnwys wedyn yn yr adroddiad. 

–      Ni fydd y Cynulliad Cenedlaethol yn cyhoeddi gwybodaeth sy’n ddata personol yn ei farn ef. Os byddwch yn darparu unrhyw wybodaeth, ac eithrio data personol, nad yw’n addas i’w datgelu i’r cyhoedd yn eich barn chi, eich penderfyniad chi yw nodi pa rannau na ddylid eu cyhoeddi a rhoi dadl resymegol dros hyn. Bydd y Cynulliad Cenedlaethol yn ystyried hyn wrth gyhoeddi gwybodaeth neu ymateb i geisiadau am wybodaeth.

–      Os ceir cais am wybodaeth a gyflwynwyd o dan ddeddfwriaeth y DU, efallai y bydd angen datgelu’r wybodaeth a ddarperir gennych. Gall hyn gynnwys gwybodaeth a ddilëwyd cyn hynny gan y Cynulliad Cenedlaethol at ddibenion cyhoeddi.